E aprendemos a ser tradutoras e tradutores

Son moitas as cousas que imos aprendendo neste primeiro ano de instituto: novos amigos, novos profes, moitas materias diferentes, un millón de exames... Se nos paramos a pensalo, está sendo un ano moi intenso! Tanto é así que mesmo aprendemos a ser tradutores, que vos parece?

Foi alá por xaneiro, co 2015 recén estreado, moito frío e ganas de traballar en equipo. A profe chegou un día moi animada e díxonos que xa tiñamos o conto do proxecto e que pensaba que nos ía encantar, e así foi!

Distribuíunos en grupos cooperativos e explicounos que iamos ser os autores da tradución ao galego do texto. De entrada pareceunos un traballo ben doado, pero non tiñamos nin idea do que supoñía esa responsabilidade. Levounos á Biblioteca porque, dixo, alí teredes todo o material de consulta que necesitedes. Nós pensamos que nada nos faría falta porque se trataba "simplemente" de traducir do castelán ao galego, e nós, que somos galego-falantes, pouco problema nos había dar facelo... Ai, que enganadiños estabamos!! 

Para comezar, a profe organizou os grupos en cadansúa mesa e díxonos que collésemos un dicionario de lingua galega,
outro de lingua castelá e outro de sinónimos galegos. Explicounos tamén que o feito de termos que traducir un texto en verso complicaba máis a súa adaptación á nosa lingua, e deunos dous consellos: o primeiro, desconfiar de todas as palabras, incluso das de uso máis habitual; e o segundo, intentar respectar o máximo posible o texto do autor.

Grazas ao primeiro consello puidemos comprobar algo que todos sabemos: temos moitas palabras comúns ao castelán e non debemos desbotalas nun labor de tradución –nin na fala habitual tampouco–, porque iso empobrecería moito a nosa lingua. Pero tamén descubrimos moitas outras que descoñeciamos, como “farallón”, por exemplo, o que nos serviu para aprender
moitas cousiñas novas. A profe falounos do Latín como lingua nai do galego e do castelán, e de que esa relación de irmáns entre as dúas linguas explica en parte que teñamos tantas palabras iguais ou moi parecidas. Pero tamén nos falou doutras que non hai no castelán e que son moi nosas, e por iso debemos coñecelas e coidalas. Este ano cando vaiamos á praia andaremos a buscar farallóns!! En relación con isto está tamén o segundo consello: debiamos respectar ao máximo o texto orixinal.

Temos que recoñecer que nos resultou aínda máis complicado, e non porque non nos gustase o conto orixinal, todo o contrario, eh!? Pero pensabamos que a tradución debía ser “o máis galega posible”, buscando as palabras que se diferenciasen do castelán. Custounos un chisco entender iso do que falamos no parágrafo anterior, ata que nos demos conta de que o texto non era noso, só nolo prestaran para adaptalo ao galego, e debiamos respectar o traballo do autor.

Por último, foi complicado tamén buscar as rimas, ás veces conseguímolo usando diminutivos, outras veces a solución foi un sinónimo ou alterar algo a orde da frase. O traballo gustounos moito, confiamos en que a vós vos guste o resultado!! Foi feito con esforzo, agarimo, respecto e ilusión a partes iguais!!

Apertas e saúdos dende Negreira, compis!!